‘Niet kijken naar wat mogelijk is, maar naar wat nodig is’

Witte rook voor DEC Noord

Op donderdag 6 juni is de nieuwe Decentrale Energie Centrale (DEC) Noord aan de Laan Hart van Zuid officieel geopend. Wethouder Mariska ten Heuw en Joep Weerts van Ennatuurlijk deden de opening door in popodium Metropool een timlapse-film te starten begeleid door Helga van Leur. DEC levert een mooie bijdrage aan de warmtevoorziening in Hengelo en is een zeer belangrijk onderdeel van het Hengelose Warmtenet. ‘We hebben onze nek uitgestoken als gemeente en onderweg vele hobbels en discussies meegemaakt. Nu is er witte rook en dat is een hele mooie stap’, aldus wethouder Mariska ten Heuw.

DEC Noord is voorzien van de nieuwste en duurzaamste technologieën. In de centrale wordt de restwarmte, die van Nouryon afkomstig is, opgewaardeerd tot een temperatuur die hoog genoeg is om huizen te verwarmen (70 graden).

‘Echte stap om klimaatneutraal te worden’

Sinds vorige maand levert DEC de restwarmte aan het ROC van Twente, Techniekhuis en ruim 250 woningen (Laan Hart van Zuid en Brouwerijterrein). De ambitie is om op termijn 5.000 woningen en 500.000 m² aan bedrijven en instellingen te voorzien van duurzame industriële restwarmte. De realisatie en ingebruikname van DEC Noord is het sluitstuk van de aanleg van het transportnet van het warmtenet, ook wel ruggengraat of backbone genoemd. Joep Weerts van Ennatuurlijk: ‘We zetten vandaag een echte stap om klimaatneutraal te worden met een architectonisch gebouw dat ruimte biedt voor de groei van het warmtenet.’

Mijlpaal vieren

De bouw van DEC is begonnen in september 2018 in opdracht van de partners van het Warmtenet Hengelo (Ennatuurlijk, Firan en gemeente Hengelo). In Hengelo staan nu twee DEC’s: DEC Zuid bevindt zich aan de Twekkelerweg. De partners voor de realisatie van de DEC grepen de mijlpaal vanmiddag aan om onder leiding van Helga van Leur een debat te organiseren over klimaat en duurzame energie.

‘Gevoel van urgentie moet groter’

‘Wat wil je en droom je voor de toekomst?’, zo begin gespreksleider Helga van Leur het debat in Metropool. Diederik Samson, Thomas Rau (architect en innovator vooral bekend om zijn duurzame en circulaire gebouwen), Meindert Smallenbroek (Directeur Warmte & Ondergrond bij het ministerie van Economische Zaken en Klimaat) maar ook wethouder Claudio Bruggink en gedeputeerde Annemieke Traag waren aanwezig. Zij namen met een heel aantal anderen plaats achter de statafels om met elkaar te debatteren over de vraag: wat moeten we in Nederland doen om de bebouwde omgeving versneld te verduurzamen?‘We moeten zorgen dat we de mensen meekrijgen. Er moet aandacht blijven voor het goed informeren van inwoners. Het gevoel van urgentie moet groter’, aldus Harry Rupert van Welbions. Dat vinden Claudio Bruggink en Annemieke Traag van de statafel ‘overheid’ ook. ‘We moeten als overheden ruimte bieden aan verschillende initiatieven, van jong naar oud. Die mogen we niet in de weg zitten.’ De statafel ‘bouwers’ oppert dat CO2 een prijskaartje moet krijgen. ‘Bedrijven moeten een bepaald bedrag betalen voor hun uitstoot. CO2 is niet kosteloos. En het geld moet gebruikt worden voor het vinden van duurzame oplossingen’, concluderen Lucas Haafkes van Bouwend Nederland en duurzame architect Thomas Rau ondersteund door een leerling van Lyceum de Grundel. Daarentegen lukt de energietransitie niet als we het aan de markt overlaten, brengt Joke Hofman, bestuurslid van Aedes in. ‘De overheid moet duidelijk zijn in wat kan en niet kan en moet visie laten zien.’

‘Waardeloze stelling’

Meindert Smallenbroek, directeur Warmte en Ondergrond van het ministerie van EKZ maakt gehakt van de stelling dat Nederland in 2030 al aardgasvrij kan zijn. ‘Nee, en juist die bewering levert misverstanden op en werkt averechts! In 2030 gebruiken we geen Gronings gas meer, maar het moet duidelijk zijn dat Nederland pas in 2050 geen gebruik meer maakt van fossiele energie in het algemeen. We hebben dus nog ruim 30 jaar de tijd.’
In die tijd kan er zoveel gebeuren, vertelt Diederik Samson: ‘Over enkele jaren hebben we al zonnepanelen in de vorm en kleur van dakpannen. Over 10 jaar zijn er innovaties waar we nu nog geen weet van hebben.’ Ties Oosterhuis, leerling van Lyceum de Grundel krijgt de handen op elkaar door een internationale uitwisseling van energie voor te stellen ‘Zonne-energie uit Portugal, hydro-elektriciteit uit waterrijk Nederland. Goede internationale samenwerking in de strijd tegen de klimaatverandering is superbelangrijk.’

Duurzaam Verbinden

Organisatoren van het debat waren de gemeente Hengelo, Ennatuurlijk (levering van duurzame warmte), Firan (infra voor nieuwe energie) en Energiefonds Overijssel (levert financiële bijdragen aan energiebesparende en duurzame energieprojecten):
Energiefonds Overijssel is het eerste en grootste regionale energiefonds van Nederland, in 2012 opgericht door de provincie Overijssel. Het fonds levert een bijdrage aan het versnellen van de energietransitie door financieringen aan duurzame en nieuwe energieprojecten in de provincie. Niet op de traditionele manier met subsidies, maar door participaties, leningen en garanties. Decentrale Energie Centrale is onderdeel van het warmtenet Hengelo, geëxploiteerd door Warmtebedrijf Hengelo. Energiefonds Overijssel draagt via het warmtebedrijf bij aan dit warmtenet.

Vanuit de twee organisaties Warmtenetwerk Hengelo (een samenwerking tussen Firan en gemeente Hengelo) en Warmtebedrijf Hengelo (een samenwerking tussen Ennatuurlijk en de gemeente) wordt gewerkt aan een duurzaam en toekomstvast warmtenet met groeipotentie.

De gemeente Hengelo wil in 2041 5.000 woningen en 500.000 m² bedrijven en instellingen voorzien van duurzame warmte. De gemeente begon al in 2008 met de aanleg van het warmtenet om de CO2-uitstoot en de afhankelijkheid van gas te verminderen. Verdere uitbreiding van het warmtenet staat op de planning. De Hengelose wijk Nijverheid is aangewezen als één van de proeftuinen in het Programma Aardgasvrije wijken. Voor de wijk Nijverheid wordt onderzocht of een warmtenet het passend alternatief is voor aardgas